Ăn chay có tốt không và những lưu ý cho bạn khi ăn chay để đảm bảo đủ chất
Một số người theo đuổi việc chay tịnh nhằm cải thiện sức khỏe, ngăn ngừa các căn bệnh thường gặp như tiểu đường, thừa cân. Một số khác lại ăn chay vì lý tưởng sống xanh và bảo vệ động vật. Vậy ăn chay có tốt không? Cùng nước uống điện giải tìm hiểu thêm về những thông tin hữu ích về thói quen ăn uống này.
Những kiểu ăn chay phổ biến hiện nay
Ăn chay thuần túy hay còn được gọi là ăn chay ròng (Vegan)
Đây là này là hình thức “cai” có thể nói là tất cả những thứ liên quan và có nguồn gốc từ động vật. Những người ăn chay ròng thì không ăn các loại như thịt động vật hay cả như cả trứng, sữa, mật ong họ cũng không sử dụng. Ngay chính cả những vật dụng được làm từ động vật như da, lông, ngà, sừng, tơ,… cũng không sử dụng.
Ăn chay có trứng và sữa (Lacto-Ovo Vegetarians)
Đây là nhóm những người “kiêng khem” thịt động vật nhưng vẫn ăn trứng, uống sữa và các sản phẩm khác có nguồn gốc từ trứng, sữa như bơ, pho mát. Và họ vẫn có thể sử dụng những sản phẩm từ da, lông thú.
Ăn chay có sữa (Lacto Vegetarians)
Những người ăn chế độ ăn này thì không sử dụng thịt động vật và trứng vào khẩu phần ăn. Nhưng họ vẫn sử dụng các thực phẩm được chế biến từ sữa như bơ, pho mát.
Ăn chay có trứng (Ovo Vegetarians)
Hình thức ăn chay này thì ngược lại với hình thức nêu trên, đó là những người ăn chay này thì không ăn thịt động vật và không uống sữa nhưng lại dùng thêm trứng.
Ăn chay bán phần (Part time Vegetarians hay Flexitarians)
Người ăn chay bán phần thì kiêng các loại thịt có màu đỏ như thịt bò, cừu, không loại bỏ thịt gia cầm, cá và các loại có vỏ ra khỏi bữa ăn. Họ chỉ hạn chế dùng những loại thực phẩm trên bên cạnh việc sử dụng thêm các loại rau củ quả là món ăn chính trong bữa ăn của mình. Các sản phẩm từ trứng và sữa cũng vẫn được sử dụng trong thực đơn hàng ngày như pho mát, sữa chua, kem…
Tìm hiểu thêm: Hướng dẫn bạn cách ăn chay đúng cách để giúp cho cơ thể khỏe mạnh hơn
Ăn chay có tốt không?
Ăn chay đáp ứng đầy đủ nhu cầu dinh dưỡng
Ăn chay thuần chay có tốt không là câu hỏi được rất nhiều người đặt ra và nhầm lẫn lớn nhất của những người chưa hề tìm hiểu qua về ăn chay là: Ăn chay thường sẽ không đáp ứng được đầy đủ chất dinh dưỡng thiết yếu cho cơ thể do thiếu chất đạm từ thịt. Chính vì không có thịt nên thức ăn sẽ được tiêu hoá rất nhanh nên sẽ mau cảm thấy đói.
Thật ra, rất nhiều loại thực phẩm từ thực vật mang đến hàm lượng đạm cho cơ thể như các loại đậu: đậu lăng, đậu đậu xanh, đậu nành,… hay các loại rau củ phổ biến dễ tìm thấy như nấm, khoai tây, súp lơ, đậu bắp,… Bạn sẽ không khỏi ngạc nhiên khi hàm lượng đạm trong các loại thực vật này không thua kém gì hoặc thậm chí vượt xa cả các loại thịt đỏ như thịt bò, thịt heo.
Nếu tìm hiểu kỹ hơn, chúng ta sẽ thấy khẩu phần ăn chay được thiết kế hợp lý, đúng khoa học và nguyên tắc dinh dưỡng sẽ đáp ứng được với nhiều đối tượng, cả người già, trẻ nhỏ, người ít vận động đến vận động viên chuyên nghiệp. Ví dụ như canxi có trong sữa bò có thể thay bằng canxi có trong cải xoăn, bông cải xanh. Sắt trong thịt đỏ có thể thay bằng sắt có nhiều trong các loại đậu, hạt, trái cây sấy khô,… Do đó, khi chúng ta ăn chay đúng cách, cơ thể vẫn trao đổi chất và hoạt động hiệu quả.
Ăn chay giúp ngăn ngừa bệnh, đặc biệt là các bệnh nguy hiểm
Các nghiên cứu của các nhà khoa học uy tín cho thấy rằng: Ăn chay giúp phòng ngừa hiệu quả rõ rết đối với các loại bệnh phổ biến như: béo phì, sỏi thận, tim mạch, tiểu đường,… Ngoài ra, những thực phẩm từ thực vật thường ít có các nguy cơ tiềm ẩn về mặt bệnh lý tới sức khỏe con người. Chế độ ăn chay thường không có chất béo động vật mà chỉ có chất béo từ thực vật, dễ dàng hấp thụ vào cơ thể con người hơn. Bên cạnh đó, khi ăn chay, bạn sẽ nạp vào cơ thể nhiều hợp chất chống oxy hóa hơn từ các chất có trong thực vật, giúp cải thiện tuần hoàn và chống lão hoá sớm cho cơ thể.
Ăn chay giúp cải thiện tâm trạng
Theo các nghiên cứu uy tín, việc ăn chay thường xuyên đặc biệt còn giúp cải thiện đáng kể về mặt tâm trạng khi bạn đang buồn bực. Đây là kết luận được trường Đại học Benedictine đưa ra sau nghiên cứu của mình và nhận được đông đảo giới khoa học đồng tình. Nguồn thực phẩm động vật chứa nhiều axit arachidonic, đây chính là chất gây nên cảm giác ức chế, buồn bực. Vì thế, khi ăn chay, sẽ loại bỏ được loại axit này, tâm trạng của bạn sẽ thư giãn, thanh thản hơn rất nhiều.
Ăn chay giúp tiết kiệm tài chính
Ăn chay có tốt không, mang lại những lợi ích về mặt tài chính rõ rệt mà bạn có thể thấy sự khác biệt trong chi tiêu hàng tháng. Bạn sẽ tiết kiệm chi phí đáng kể về nấu ăn do các loại rau, nấm, … có giá thành thấp hơn nhiều so với thịt, cá. Ngoài ra, ăn chay còn giúp tiết kiệm chi phí khám chữa bệnh vì nguy cơ các loại bệnh về tiêu hóa, tim mạch,… đã giảm sút đi rất nhiều. Theo các nghiên cứu của các nhà khoa học uy tín hàng đầu của Mỹ cho thấy, những người ăn chay có thể tiết kiệm lên tới 750 đô la/ năm so với người không ăn chay.
Có nên ăn thuần chay không?
Ăn thuần chay có tốt không? Theo Hiệp hội ăn chay, chế độ ăn thuần chay được hiểu là chế độ ăn loại trừ tất cả các hình thức khai thác từ thực phẩm động vật và bất kỳ mục đích nào khác. Do đó, chế độ ăn thuần chay không chỉ loại trừ thịt động vật mà còn loại trừ cả trứng, sữa và các sản phẩm có nguồn gốc từ động vật. Chúng bao gồm: Carmine, Gelatin, Pepsin mật ong, shellac, casein, albumin, whey, và một số dạng vitamin D3.
Việc hấp thu nhiều thực phẩm thực phẩm tự nhiên nguyên chất và hạn chế tối đa các nguyên liệu động vật đã qua chế biến. Đây là yếu tố giúp cơ thể kháng viêm, cân bằng hormone và kiểm soát tốt lượng đường trong máu. Bằng cách đó cơ thể có thể sinh ra kháng thể tự nhiên để chống lại các hội chứng chuyển hóa. Giảm thiểu đáng kể các nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, đột quỵ hay tiểu đường.
Tìm hiểu thêm: Ý nghĩa của việc ăn chay và ăn chay thế nào để có thể nâng cao sức khỏe
Lưu ý khi ăn chay để tránh gây hại cho cơ thể
Ăn chay có lợi ích gì cho cơ thể thì nhiều người đã biết, tuy nhiên, do nguồn thực phẩm chay không được đa dạng, phong phú như thực phẩm mặn nên nếu không biết cách, ăn chay theo kiểu quá kham khổ, đạm bạc, thực đơn nhàm chán hay chế biến không phù hợp sẽ đi ngược lại với mong muốn và ngày càng trở nên không còn hấp dẫn. Chúng ta cần đa dạng các loại thực phẩm và ăn chay đúng cách để cung cấp đầy đủ các chất dưỡng chất cho cơ thể.
Trong chế độ ăn chay, thực phẩm chủ yếu từ ngũ cốc, rau củ quả nên thường thiếu một số chất khoáng khác như kẽm, sắt, vitamin B12… Cần chọn lựa, phối hợp các loại thực phẩm và bổ sung đầy đủ các vitamin, chất khoáng một cách hợp lý để không bị thiếu các acid amin thiết yếu, kẽm, vitamin B12, năng lượng, sắt.
Tránh thiếu máu do thiếu sắt bằng cách bổ sung nhiều các loại rau củ quả (đặc biệt là cam, chanh, ớt, bông cải xanh, dưa đỏ, cà chua,…). Trong rau củ quả có chứa nhiều vitamin C, giúp tăng cường hấp thu sắt và lấn át cả các tác dụng ngăn cản hấp thu sắt của acid tannic, acid phytic, acid oxalic,…
Trong một số trường hợp, bạn có thể uống thêm viên bổ sung vitamin tổng hợp. Ngoài ra, việc ăn chay có tốt không phụ thuộc vào lưu ý lựa chọn các thực phẩm sạch, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm để bảo vệ sức khỏe của bạn và gia đình. Bạn có thể sử dụng thêm máy lọc nước hoặc máy lọc không khí để có thể yên tâm hơn về nguồn nước cũng như chất lượng không khí trong nhà.