Tìm hiểu về các loại thức ăn không tốt cho sức khỏe

Có rất nhiều sự nhầm lẫn về các loại thực phẩm tốt và không tốt cho sức khỏe. Nếu bạn muốn giảm cân và không mắc các bệnh mãn tính thì không nên ăn quá nhiều những thực phẩm này. Trong nhiều trường hợp, tốt nhất là bạn nên tránh chúng bất cứ khi nào có thể. Hãy cùng nước uống healthy tìm hiểu về các loại thức ăn không tốt cho sức khỏe qua bài viết dưới đây nhé! 

Thế nào là thức ăn không tốt cho sức khỏe?

Thức ăn không tốt cho sức khỏe là những loại thức ăn được chế biến nhanh, thức ăn được làm sẵn hay thức ăn có chứa nhiều chất béo, chất gây hại cho sức khỏe… gây ảnh hưởng đến lượng đường trong máu, nguy cơ mắc bệnh tim, hệ tiêu hóa, hô hấp, thần kinh,…

Ngoài ra, để tìm hiểu thêm về các loại thức ăn không tốt cho sức khỏe, các bạn có thể tìm hiểu qua cái bài viết về tác hại của thức ăn để lâu trong tủ lạnh, thịt đỏ có tốt không, mì ăn liền có tốt không,…

Tại sao không nên sử dụng quá nhiều những loại thức ăn này?

Có thể làm tăng lượng đường trong máu

Thực phẩm không tốt cho sức khỏe thường chứa nhiều carbohydrate và hầu như không (hoặc rất ít) chất xơ. Vì vậy, khi hệ thống tiêu hóa của bạn hoạt động để xử lý các loại thực phẩm này, carbohydrate sẽ được giải phóng dưới dạng glucose để đi vào máu, do đó làm tăng lượng đường trong máu.

Lúc này, tuyến tụy trong cơ thể sẽ phản ứng với lượng glucose tăng lên bằng cách giải phóng insulin, chất này có nhiệm vụ vận chuyển đường đến các tế bào ở mọi bộ phận trong cơ thể để lấy năng lượng làm việc. Do đó, khi cơ thể đã sử dụng hết năng lượng (từ đường) hoặc dự trữ ở các bộ phận khác của cơ thể, lượng đường trong máu tổng thể sẽ trở lại bình thường.

Tuy nhiên, nếu bạn ăn nhiều thực phẩm không tốt cho sức khỏe thường xuyên, tức là tiêu thụ quá nhiều carbohydrate, lượng đường trong máu của bạn có thể tăng lên gấp nhiều lần. Thói quen này dần dần sẽ kích thích các phản ứng với insulin của cơ thể bị ảnh hưởng, từ đó dẫn đến tình trạng kháng insulin dẫn đến bệnh tiểu đường loại 2 hoặc tăng cân.

Tăng nguy cơ mắc bệnh tim

Một số thực phẩm trong nhóm thực phẩm không tốt cho sức khỏe cũng chứa nhiều đường, nhiều calo nhưng lại ít chất dinh dưỡng. Ví dụ, một lon nước ngọt có thể chứa tới 8 muỗng cà phê đường, tức là 140 calo và 39 gam đường. AHA đã khuyến cáo rằng cơ thể chúng ta chỉ nên tiêu thụ khoảng 100-150 calo đường mỗi ngày, tức là khoảng 6 đến 9 muỗng cà phê đường.

Ngoài ra, chất béo chuyển hóa cũng thường được tìm thấy trong các loại thực phẩm không tốt cho sức khỏe như: bánh nướng, bánh ngọt, bánh quy, bánh pizza,… Ở đây cần nhắc lại rằng, hầu hết chất béo chuyển hóa được đánh giá là có hại cho sức khỏe con người vì chúng làm tăng cholesterol xấu LDL và giảm cholesterol HDL tốt, đồng thời làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim và tiểu đường.

Những loại thức ăn nào không tốt cho sức khỏe mà chúng ta nên hạn chế sử dụng?

Thịt qua chế biến

Thịt chưa qua chế biến có thể bổ dưỡng và tốt cho sức khỏe của người sử dụng, nhưng điều này không hẳn là đúng đối với các loại thịt đã qua chế biến. Các nghiên cứu cho thấy những người ăn thịt qua chế biến sẵn có nguy cơ mắc nhiều bệnh nghiêm trọng, bao gồm ung thư ruột kết, tiểu đường loại 2 và bệnh tim mạch. Đây là một loại thực phẩm không tốt cho sức khỏe mà nhiều người nên tránh sử dụng.

Bác sĩ nội trú Dana Simpler từ Trung tâm Y tế Mercy ở Baltimore cho biết: “Thịt xông khói, xúc xích và thịt chế biến sẵn khác được coi là chất gây ung thư loại 1. Ước tính  có khoảng 50.000 người chết mỗi năm do ung thư thịt đỏ và thịt đã qua chế biến. “

Đồ ăn nhẹ nhiều đường

Đồ ăn nhẹ nhiều đường là một trong những loại thực phẩm không tốt cho sức khỏe phổ biến có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của bạn. Các chuyên gia y tế không chia sẻ điều này trên tờ Eat: “Ăn quá nhiều đường không chỉ là tiền đề của bệnh tiểu đường mà còn có thể làm tổn thương các động mạch não. Muốn giữ gìn sức khỏe, hãy tham khảo những cách để ngăn chặn cảm giác thèm ngọt.”

Đồ ăn nấu trong lò vi sóng

Thực phẩm nấu bằng lò vi sóng rất tốt cho sức khỏe của bạn, nhưng hâm nóng chúng trong bát nhựa có thể không tốt cho sức khỏe của bạn. Một chuyên gia dinh dưỡng cho biết: “Không quan trọng thức ăn ngon đến mức nào, có lợi cho sức khỏe hay không, nhưng nếu bạn sử dụng khay nhựa trong lò vi sóng, dù nhãn có ghi là an toàn với lò vi sóng thì hóa chất từ ​​nhựa vẫn sẽ lan truyền qua món ăn. “

Khoai tây chiên

Nhà dinh dưỡng học Lisa Richards nói: “Khoai tây chiên bổ sung rất nhiều carbohydrate với chất béo và natri. Natri cao và chất béo bão hòa không chỉ gây ra các vấn đề về  tim mạch mà còn gây ra các vấn đề về tiêu hóa. Ăn khoai tây chiên thường xuyên cũng có thể dẫn đến tăng cân. “

Bánh mì trắng

Bánh mì thường được làm bằng lúa mì, có chứa gluten protein. Do đó, hầu hết các loại bánh mì không phải là lựa chọn tốt cho những người bị bệnh celiac hoặc nhạy cảm với gluten. 

Tuy nhiên, hầu hết các loại bánh mì trên thị trường đều là thực phẩm không tốt cho sức khỏe cảu bạn, ngay cả đối với những người có khả năng dung nạp gluten. Điều này là do hầu hết các loại bánh mì được làm từ bột mì tinh luyện, có ít chất dinh dưỡng thiết yếu và khiến lượng đường trong máu tăng đột biến.

Một số câu hỏi liên quan

Ăn nhiều trứng có gây đau gan không?

Có một số thông tin cho rằng tiêu thụ trứng có thể làm tăng nồng độ men gan cao hơn  bình thường. Theo TS. Đinh Quý Lan, Chủ tịch Hội Gan mật Việt Nam khẳng định đây là thông tin sai sự thật. Cho đến nay vẫn chưa có công trình khoa học nào chứng minh ăn trứng có hại cho gan và người bị men gan cao nói chung.

Theo ghi nhận của Viện Dinh dưỡng Quốc gia, trứng là một trong những thực phẩm chứa nhiều chất đạm, có giá trị sinh học cao. Đồng thời, trứng gà cũng rất dễ hấp thu và tiêu hóa. Đồng thời, trứng chứa các thành phần khoáng chất và chất béo có ích cho quá trình trao đổi chất như vitamin A, kẽm, sắt,…

Thông tin nghiên cứu của Viện Dinh dưỡng cũng cho thấy, những người mắc các bệnh về gan, thận nên ăn trứng gà ta thay vì các loại trứng khác. Bởi vì trong một quả trứng gà mái chúng ta có hơn 40g protein, nhưng lượng protein trong trứng dễ tiêu hóa và tốt cho sức khỏe hơn trứng vịt hoặc ngỗng. Người bị men gan cao vẫn có thể ăn trứng vịt lộn, một món ăn bổ sung canxi rất tốt giúp bổ sung nguồn năng lượng nhanh chóng để nuôi cơ thể, hỗ trợ hoạt động tế bào khỏe mạnh được tạo ra.

Tuy nhiên, các chuyên gia cũng cho rằng tiêu thụ quá nhiều hoặc quá ít thực phẩm có thể gây hại cho sức khỏe. Tương tự như vậy, bệnh nhân viêm gan, gan nhiễm mỡ, men gan cao cũng không nên ăn trứng thường xuyên. Trung bình, bạn chỉ nên ăn 4-6 quả trứng mỗi tuần là đủ để cung cấp phospholipid giúp gan thải độc. Do đó, tốt nhất người bệnh chỉ nên ăn trứng luộc thay vì chiên, rán.

Có phải ăn nhiều đồ dầu mỡ sẽ gây béo phì không?

Thực phẩm béo được nấu với một lượng lớn chất béo, có thể dẫn đến tăng cân do chứa nhiều calo. Ví dụ, một củ khoai tây nướng nhỏ (3,5 ounce hoặc 100 gam) có 93 calo và 0,1 gam chất béo, trong khi cùng một lượng khoai tây chiên kiểu Pháp có 312 calo và 15 gam chất béo.

Béo phì có liên quan đến nhiều vấn đề sức khỏe, bao gồm bệnh tim, tiểu đường, đột quỵ và một số bệnh ung thư. Đặc biệt, lượng chất béo chuyển hóa trong cơ thể cao có thể dẫn đến tăng cân. Chất béo chuyển hóa được hình thành khi dầu thực vật được biến đổi về mặt hóa học để được bảo quản ở nhiệt độ phòng. Bất chấp các quy định về cách sử dụng, chất béo vẫn có trong nhiều loại thực phẩm béo do sử dụng dầu thực vật hydro hóa trong quá trình chiên rán và chế biến thực phẩm.

Các nghiên cứu trên động vật cho thấy chất béo chuyển hóa có thể dẫn đến tăng cân ngay cả khi lượng calo nạp vào cơ thể không quá cao. Ngoài ra, một nghiên cứu kéo dài 8 năm trên 41.518 phụ nữ cho thấy những người thừa cân tăng 2,3 pound (1kg) cho mỗi lần tăng 1% chất béo chuyển hóa để tiêu hao chất béo.

Có nên loại bỏ hoàn toàn các thứ ăn không tốt cho sức khỏe ra khỏi bữa ăn không?

Để ngăn chặn sự gia tăng tình trạng béo phì, Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ (AAP) khuyến cáo các gia đình nên có cái nhìn và cách tiếp cận toàn diện hơn đối với chế độ ăn, xem xét toàn bộ chế độ ăn, thay vì tập trung vào các thành phần riêng lẻ như đường, chất béo hoặc một chất dinh dưỡng cụ thể.

Bổ sung các chất béo tốt cho não bộ và cắt giảm chất béo dạng Trans

Chất béo là một trong những chất dinh dưỡng cần thiết trong chế độ ăn cân bằng và đóng vai trò quan trọng. Thay vì  giảm chất béo trong khẩu phần ăn, gia đình nên tập trung vào việc thay thế chất béo “xấu” bằng  chất béo “tốt”. Ví dụ, chất béo bão hòa trong sữa, dầu dừa hoặc cá hồi khác với chất béo bão hòa trong bánh pizza, khoai tây chiên hoặc thịt chế biến.

Gia đình cũng nên ăn cá nhiều dầu (như cá mòi hoặc cá hồi). Chất béo omega trong những loại cá này đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển trí não của trẻ và tốt cho tim mạch.

Chất béo chuyển hóa là chất béo gốc cần được loại bỏ hoàn toàn. Chất béo chuyển hóa được sản xuất trong chế biến thực phẩm công nghiệp. Sử dụng càng nhiều thực phẩm chế biến, chúng càng chứa nhiều chất béo chuyển hóa. Để tránh đưa quá nhiều chất béo dạng này vào chế độ ăn, gia đình nên học cách đọc thông tin dinh dưỡng trên bao bì của  thực phẩm đóng gói sẵn. Hạn chế dùng các loại thực phẩm có thành phần dầu “hydro hóa một phần” hoặc “rút ngắn” trong danh sách thành phần trên nhãn.

Một bữa ăn cân bằng cho gia đình nên bao gồm các loại thực phẩm giàu protein, nhiều rau và một phần nhỏ ngũ cốc nguyên hạt hoặc rau có tinh bột. Ngoài ra, có thể chuẩn bị thêm một khẩu phần trái cây để tráng miệng hoặc như một bữa ăn nhẹ. Tuy nhiên, một bữa ăn lành mạnh không có nghĩa là một bữa ăn nhàm chán. Thêm chất béo tốt như dầu ô liu, dầu dừa, bơ hoặc quả bơ vì điều này sẽ làm cho thức ăn thêm no và ngon hơn.